Kunnen gezichts- en lichaamsuitdrukkingen ons meer vertellen dan woorden? Volgens Sofie-Ann Bracke, lichaamscoach en trainster daarin, zeker wel. Ze benadrukt dat deze tekenen niet te snel mogen worden geïnterpreteerd. Wanneer we als mens in een bepaalde (stressvolle) situatie terecht komen, zijn er drie welbekende, mogelijke reacties van ons lichaam en systeem: bevriezen, vechten of vluchten.
fight, flight, freeze
Bevriezen, vechten of vluchten
Deze stresstrategieën kunnen samen of apart voorkomen en zijn onvoorspelbaar, voor wie het nog niet heeft meegemaakt. De meeste mensen hebben hun eigen manier van reageren op stresssituaties over de jaren heen ontwikkeld.
Het lichaam is een boek van informatie en geeft op verschillende manieren de (ont)spanning van iemand weer: opgetrokken schouders, adem inhouden, armen of benen over mekaar slagen,…
Het gezicht is het sterkste en meest verfijnde communicatiekanaal en aan de gezichtsspieren kan je veel merken.. Een onderdeel van de hersenen net boven de oren (de amygdala) staat onmiddellijk in contact met iemand zijn/haar reactie-patroon en slaat ervaringen volgens risico op. Reacties in het gezicht zijn dan ook onbewust en deze communicatie wordt niet gecontroleerd.
De informatie in het gezicht kan een wereld van verschil maken in een interactie, een dialoog of een besluit.
Wat hebben de mensen die bevriezen nodig? Opgeheven schouders of adem inhalen zijn voorbeelden van bevriezen. Mensen die bevriezen, zijn weinig aanwezig, voelen zich machteloos en afhankelijk. Ze hebben niet geleerd dat hun gedrag een verschil maakt en verglijden soms in een passieve staar-reactie zonder spanning rond ogen en mond. Ze hebben veel geruststelling, respect in de relatie en ontspanning nodig om te ‘ontdooien’.
We herkennen allemaal hoe mensen zoals Trump of Bill Clinton mensen willen overtuigen door in hun comfortzone te komen, te dicht bij het gezicht beginnen te spreken of de ander aan te raken aan de schouder of de knie. Dat is een voorbeeld van de vechtreactie. Mensen die hun wenkbrouwen optrekken of grote ogen maken, zoals de apen, geven een vechtreactie. Deze mensen zijn dominant en resultaatgericht, maar ongeduldig en gevoelig voor feedback. Ze hebben veel actie nodig op een goed tempo en moeten genoeg tegengewicht krijgen.
Hoeveel mensen vluchten niet ‘off the scene’, wanneer hun het vuur aan de schenen wordt gelegd? Dit kan automatisch of bewust gebeuren, maar is een effectieve manier van omgaan met een situatie. Mensen die een confrontatie schuwen, steken ‘de kop in het zand’. Gewoon wegkijken of het eigen hoofd vasthouden, kan iemand uit de situatie halen en afwezigheid uitstralen. Deze mensen zijn vaak inhoudelijk sterk en behouden het overzicht, maar kunnen afstandelijk, rigide en formeel overkomen of een negatief oordeel hebben. Deze mensen kunnen hun emotie niet rechtstreeks tonen, maar staan verbaal sterk. Vluchters hebben voorspelbaarheid en logica nodig, wil je ze overtuigen.
Conclusie
- Wees voorzichtig met het interpreteren van gezichtsuitdrukkingen, observeer liever, wat er is.
- Begin bij jezelf. Wat zie je herhaaldelijk gebeuren in je gezicht en/of reactie?
- Elke mens ervaart stress, dus elke mens toont stress-reacties. Perfect normaal om eens iets niet onder controle te hebben.
- Besef goed dat wat iemand triggert niet noodzakelijk jou triggert en omgekeerd.
- Dit alles helpt om onszelf en anderen beter en milder te lezen en te begrijpen, dus onze relaties te verbeteren.
Voor meer informatie zie https://sofieannbracke.be/ Lichaamscoach en trainster in Lichaamstaal.
Maak een afspraak met Katrien Sansen Familiale bemiddeling te Antwerpen via het formulier
